radioactief afval, om over te praten
Nuclear Sitdown
Elke dag kan er één tweeëneenhalf-zitter gemaakt worden van het radioactieve afval in Nederland. Het tastbare afval geeft de aanschouwers nieuwe stof voor gesprek.
De ervaring leert dat het lastig is om een goed gesprek te voeren over radioactief afval. Dat is zeker in het huidige klimaatdebat een obstakel, en daar willen wij wat aan doen. In samenwerking met de COVRA is het ontwerp voor de Nuclear Sitdown tot stand gekomen, een object dat een verhaal vertelt over radioactief afval, de industrie en toepassingen in Nederland.
Radioactief afval in Nederland komt namelijk behalve van kernenergie, ook van andere verschillende toepassingen. De acht verschillende delen van de bank vertegenwoordigen de oorsprong van het afval, waarbinnen ook de medische sector, olie en gas, en onderzoek een rol spelen. Er is altijd een afweging te maken tussen toepassing en resulterend afval, en dat is wat centraal staat in het ontwerp.
De Nuclear Sitdown is geëxposeerd en getest tijdens de Dutch Design Week 2019, en is nu onder andere te beleven bij Urenco in Almelo.
gevoel krijgen voor het afval
exploratie en reflectie
Het is lastig om radioactief afval te bespreken; het is een technisch, ingewikkeld en verborgen thema. Uit ons onderzoek blijkt dat er desalniettemin weinig Nederlanders zijn die geen mening hebben over het afval. Op het moment dat de bouw van nieuwe kerncentrales weer op tafel ligt, is het lastig om in het gepolariseerde landschap een onderbouwde en genuanceerde mening te vormen.
De Nuclear Sitdown biedt hier een oplossing voor: het stelt mensen in staat om de kwestie te verkennen op een tastbare en overzichtelijke manier. De bank geeft inzicht in de verschillende radioactieve toepassingen in Nederland, wat bijna altijd een persoonlijke vraag oproept. Wat vind ik hier eigenlijk van? Deze persoonlijke verbinding wordt extra kracht bijgezet door een moment van reflectie òp de bank te bieden.
Op de Dutch Design Week in 2019 is de interventie in praktijk gebracht en zijn we het gesprek aangegaan.
radioactief ontwerp
Één van de doelen van het project is om radioactief afval uit de anonimiteit te helpen. Normaliter wordt het afval vanuit Nederlandse bedrijven vervoerd naar Zeeland, waar het wordt opgeslagen en bewaard door de COVRA (centrale organisatie radioactief afval). Het laag- en midden radioactieve afval wordt daar verkleind, en vervolgens in beton gegoten. Precies dit beton is gebruikt als uitgangspunt voor het ontwerp van de bank.
Radioactief materiaal heeft een bijzondere eigenschap; het vervalt. Dat wil zeggen dat na verloop van tijd de stralende deeltjes zijn vervallen naar stabiele deeltjes, die niet langer stralen en gevaar opleveren. Voor de veilige opslag in Zeeland wordt er om nieuw afval soms een extra beschermlaag om het afval gezet, die dan na verloop van tijd niet meer nodig is. Om de beschouwers van de bank zo dicht mogelijk bij het afval te brengen hebben we deze beschermlaag, betonnen hulzen van 15 cm dik, kleingemaakt en verwerkt in het beton van de bank.
Als benadering van het eindresultaat kan je deze ervaring hier virtueel ondergaan. Meer weten over radioactief afval? Kijk eens op de COVRA-website.
